Marek Czapelski

Assistant Professor in the Department of Modern Art History. Specializes in research on modern architecture, particularly of the 20th century. Current interests focus on the relationship between construction policy and architectural propaganda after 1956 in communist countries, issues related to the introduction of large-scale prefabrication, and its impact on the theoretical principles of architectural design. Also conducts research on Stalinist architecture, analyzing the architectural work model introduced at that time and the criteria for evaluating architects. Additionally, studies architectural exhibitions during the PRL (Polish People’s Republic) period. Until 2013, co-edited the journal Ikonotheka, published by the Institute of Art History at the University of Warsaw. Served as Deputy Director of the Institute of Art History at the University of Warsaw from 2008 to 2011 and again since 2020.

Publications:
Book Monographs
Book Chapters and Articles
  •  „Najlepszy jest wyjazd niczym nieskrępowany”. Jana Minorskiego i Edmunda Goldzamta relacje z podróży za żelazną kurtynę w roku 1956, „Biuletyn Historii Sztuki”, 85: 2023 nr 2, pp. 119–141 (English summary: The Best Voyage Is One Restricted by Nothing”. The Reports of Jan Minorski and Edmund Goldzamt from their Journeys to the Other Side of the Iron Curtain in 1956)
  • Kilka uwag o drukowanych relacjach z międzynarodowych kontaktów polskich architektów około 1956 r., In Panoptikum. Sztuka, nauka, wyobraźnia. Studia ofiarowane Profesorowi Andrzejowi Pieńkosowi z okazji 60. Urodzin, Warszawa 2022, pp. 481-492
  • Zwischen ländlichem Musterbau und Raumplanung. Zum Problem von Region und Regionalität im Wirken polnischer Architekten in der ersten Hälfte des 20. Jahrhunderts, In Regionsmacher in Ostmitteleuropa, Osnabrück 2021, pp. 151-172
  • Nowoczesne budownictwo Holandii w oczach polskiego środowiska architektonicznego dwudziestolecia międzywojennego, In Ingenium et labor. Studia ofiarowane Profesorowi Antoniemu Ziembie z okazji 60. urodzin, Warszawa 2020, pp. 355-360
  • The Memory of Opulence and the Freedom of a Pauper: The Construction-material Discourse in the Polish Construction Industry in the Period of the Thaw, „Ikonotheka”, 28, 2018, pp. 139-167
  • Na uboczu. Miejscowe materiały budowlane w Polsce w latach 50. XX w., In Regiony wyobraźni. Peryferyjność w kulturze XIX i XX wieku, ed. M. Lachowski, Warszawa 2017, pp. 215-230
  • The Polish “village and small town” from the period of World War I and the construction of officials’ houses in Eastern provinces of the Second Polish Republic – between a Solidaristic Vision and an exclusive colony, In Reconstructions and Modernizations of Historic Towns in Europe in the First Half of the Twentieth Century: Nations, Politics, Society, ed. I. Barańska, M. Górzyński, Kalisz 2016 [2017], pp. 172-189 (=Odbudowa polskiego miasteczka we wschodnich województwach II Rzeczypospolitej – między solidarystyczną wizją a elitarną kolonią, In Odbudowy i modernizacje miast historycznych w pierwszej połowie dwudziestego wieku w Europie. Naród, polityka, społeczeństwo, ed. I. Barańska, M. Górzyński, Kalisz 2016, pp. 170-186)
  • Towards the Socialist Architecture: Architectural Exhibitions in Zachęta in the Years 1950-1955, “Ikonotheka”, 26, 2016, pp. 31-62
  • Między projektem doskonałym a koniecznością ekonomiczną. Dyskusje polskich architektów o projektach typowych 1953-1956, „Rocznik Historii Sztuki”, 41, 2016, pp. 197-206
  • A House from a Factory: Polish Architects and Prefabricated Residential Housing in the 1950s, “Ikonotheka”, 24, 2013 [wyd. 2014], pp. 155-184
  • Das Projekt der Kirche der Vorsehung Und die Frage monumentaler Kirchenarchitektur in der Zweiten Republik, In Schwert, kreuz und Adler. Die Ästhetik des nationalistischen Diskurses in Polen (1926-1939), hrsg. Von Ulrich Schmid, Wiesbaden 2014, pp. 371-388 (=Projekty Świątyni Opatrzności a problem monumentalnej architektury kościelnej w II Rzeczypospolitej, In Estetyka dyskursu nacjonalistycznego w Polsce 1926-1939, ed. Ulrich Schmid, Warszawa 2014, pp. 324-342)
  • Mistery –  propaganda nowoczesnej architektury w konkursach prasowych doby PRL, In Pod dyktando ideologii. Studia do dziejów architektury i urbanistyki w Polsce Ludowej, ed. Paweł Knap, Szczecin 2013, pp. 335-345
  • „Mistery” i inni. O warszawskiej architekturze mieszkaniowej lat 60. i jej uwarunkowaniach, In Mister Warszawy. Architektura mieszkaniowa lat 60. XX wieku, ed. Łukasz Gorczyca, Marek Czapelski, Warszawa 2012, pp. 13-34
  • Od Jagiełły do robotnika. Historia Polski na wystawach w Nowym Jorku (1939) i Wrocławiu (1948), In Wystawa nowojorska 1939, ed. Joanna M. Sosnowska, Warszawa 2012, pp. 285-295
  • The crown completing the titanic work’. Design for the Sea Basilica in Gdynia, In Modernism in Europe – Modernism in Gdynia. 20th Century Architecture until the 1960s and its Preservation, ed. M.J. Sołtysik, R. Hirsch, Gdynia 2015, pp. 125-126 (=„Korona wieńcząca cyklopową pracę“. Projekt Bazyliki Morskiej w Gdyni, In Modernizm w Europie, modernizm w Gdyni. Architektura pierwszej połowy XX wieku i jej ochrona w Gdyni i w Europie, Gdynia 2011, pp. 291–294)
  • „Mister Warszawy”, dwie dekady socjalistycznej stolicy, In Kultura artystyczna Warszawy XVII-XXI w., ed. Zbigniew Michalczyk, Andrzej Pieńkos, Michał Wardzyński, Warszawa 2010, pp. 367–376
  • Warszawskie realizacje Bohdana Pniewskiego po drugiej wojnie światowej – uwagi na temat wybranych założeń (Ministerstwo Komunikacji, Oś Saska), „Architekt Warszawski i Mazowiecki”, 2005, maj, pp. 5-8
  • Architekt i „matołów kupa”. O Pniewskim, doktrynie i urzędnikach u progu lat pięćdziesiątych, In Mowa i moc obrazów. Prace dedykowane Profesor Marii Poprzęckiej, Warszawa 2005, pp. 433–435
  • Architektura gmachu Sądu Grodzkiego na Lesznie, „Rocznik Warszawski“, 28, 1998, pp. 297–322
Entries and Biographical Notes
Reviews

Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk, Architekt-urzędnik w służbie rosyjskiej: Antoni Jabłoński Jasieńczyk (1854–1918), Warszawa 2022, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 283 ss., 106 il., „Rocznik Warszawski. Seria nowa“, T. 1, 2023, pp. 269-273 

Andrzej Skalimowski, Sigalin: Towarzysz odbudowy, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne 2018, „Kwartalnik Historyczny”, 126, 2019, z. 3, pp. 634-639

Kimberly Elman Zarecor, Manufacturing a Socialist Modernity: Housing in Czechoslovakia, 1945-1960, Pittsburgh: University of Pittsburgh Press 2011, Philipp Meuser, Die Ästhetik der Platte. Wohnungsbau in der Sowjetunion zwischen Stalin und Glasnost, Berlin: Dom Publishers 2015, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki“, 61, 2016, z. 3, pp. 75-89. Wersja polska / Text in English