dr hab. Agnieszka Lajus, prof. ucz.

Jako profesor uczelni w Katedrze Historii Sztuki Nowoczesnej zajmuję się polskim i europejskim malarstwem i krytyką artystyczną XVIII i XIX wieku. W IHS prowadzę zajęcia z zakresu historii sztuki nowoczesnej polskiej i powszechnej (wykłady, seminaria, proseminaria, konwersatoria). Od 2018 r. pełnię również funkcję kuratora Zbiorów Sztuki Polskiej do 1914 r. w Muzeum Narodowym w Warszawie. Byłam współautorką wystawy Malarstwa niemieckiego w XIX wieku ze zbiorów polskich (MNW, 2005), współpracowałam m.in. przy wystawie Le siecle français. Francuskie malarstwo i rysunek XVIII wieku ze zbiorów polskich (MNW, 2009); byłam współautorką wystawy Biedermeier (MNW i Muzeum Narodowe w Szczecinie, 2017-18) oraz wystawy Pologne 1840–1914. Peindre l’âme d’une nation (Louvre-Lens, 2019-20). Współorganizowałam konferencje naukowe: Francusko-polskie relacje artystyczne w epoce nowożytnej (Warszawa 2009), Epoka Chopina. Kultura romantyczna we Francji i w Polsce (Warszawa 2010); Polski biedermeier – romantyzm „udomowiony” (Warszawa 2017). W 2010 r. otrzymałam Nagrodę Rektora UW Clio III stopnia, za książkę Mit Holandii złotego wieku w dziewiętnastowiecznej kulturze artystycznej (Warszawa 2008), a w 2012 r. otrzymałam grant Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki na jej przekład na język angielski (In the Footsteps od the Old Masters.The Myth of Golden Age of Holland in 19the Century Art and Art Criticism (trans. Klaudyna Michałowicz, Frankfurt am Main 2016). W 2012 r. przyznano mi grant Narodowego Centrum Nauki na projekt badawczy: „Francuski wiek” i obrazy rokoka- wizje, rewizje, interpretacje, którego efektem stała się książka o tym tytule (Warszawa 2016), wyróżniona w 2017 r. Nagrodą Rektora UW Clio III stopnia.

Publikacje
Monografie
  • Śladami dawnych mistrzów. Mit Holandii Złotego Wieku w dziewiętnasto­wiecznej kulturze artystycznej, Warszawa 2008.
  • In the Footsteps of the Old Masters. The Myth of Golden Age Holland in the 19th century Art and Art Criticism, trans. K. Michałowicz, Frankfurt am Main 2016.
  • „Francuski wiek” i obrazy rokoka w świetle nowoczesnej krytyki i sztuki. Wizje, rewizje, interpretacje, Warszawa 2016.
Redakcja naukowa
  • Francusko-polskie relacje artystyczne w epoce nowożytnej, red. A. Pieńkos, A. Rosales Rodríguez, Warszawa 2010.
  • Epoka Chopina – kultura artystyczna we Francji i w Polsce, red. A.Pieńkos, A.Rosales Rodríguez, Warszawa 2013.
  • Niepokój i poszukiwanie. Polscy i norwescy twórcy czasu przełomów/Anxiety and Exploration. Artists at the Points of Breakthrough; kat. wyst., red. A. Rosales Rodríguez, Z. Skowron, Muzeum Fryderyka Chopina, Warszawa: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina 2014-2015.
  • Polski biedermeier – romantyzm „udomowiony”, red. A. Rosales Rodríguez, Warszawa 2018.
  • Pologne 1840–1918. Peindre l’âme d’une nation, red. Iwona Danielewicz, Agnieszka Rosales Rodríguez, Marie Lavandier, Luc Piralla-Heng Vong; przekł. Emmanuel Lajus, kat. wyst., Musée Louvre-Lens, 2019.
Wybrane eseje i artykuły
  • Rozpłatany wół – lekcja Rembrandta, esej w: Mowa i moc obrazów. Prace dedykowane Profesor Marii Poprzęckiej, Warszawa 2005, s. 12–29.
  • Rembrandtowska „sztuka wyklęta”. Mit zbuntowanego geniusza w XIX-wiecznej krytyce artystycznej i malarska polemika z akademizmem, „Rocznik Historii Sztuki”, t. XXXIII, 2008.
  • Nieuchwytny obraz Rembrandta. Georga Simmla filozoficzna próba interpretacji oeuvre holenderskiego mistrza, „Rocznik Historii Sztuki”, t. XXXIII, 2008.
  • Zagadka Rembrandta uśmiechniętego… – historia sztuki Jana Białostockiego, w: Białostocki. Materiały Sesji SHS, Nieborów 2008, Warszawa, 137-150.
  • Okropności wojny – nowe granice w sztuce, w: Michałowski i Goya, kat. wyst., red. A. Lorkowska, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2010.
  • Brzydota, mistycyzm i groza – Joris-Karl Huysmans i sztuka nowoczesna, w: Szpetne w sztukach pięknych. Brzydota, deformacja i ekspresja w sztuce nowoczesnej, red. M. Geron, J, Malinowski, Kraków 2011.
  • Dzieło sztuki jako podmiot. Najpiękniejszy obraz Marcela Prousta, w: Podmiot/podmiotowość. Artysta-historyk-krytyk, red. M. Poprzęcka, Materiały z sesji SHS, Warszawa 2011.
  • “The “dangerous liaisons” of French nineteenth century art with the oeuvre of Watteau, Boucher and Fragonard, “Ikonotheka” 23, 2011.
  • Władysław Wankie, „Ostrygarki”, „Konteksty”, 2012: LXVI, nr 3-4.
  • O otyłości w sztukach pięknych, czyli esprit bourgeois francuskiego romantyzmu, w: A. Pieńkos, A. Rosales-Rodriguez, Epoka Chopina – kultura romantyczna we Francji i w Polsce, Warszawa 2013, s. 187-195
  • Perły Vermeera – Herlinga-Grudzińskiego ”czas odnaleziony” – w: „Cienie wielkich artystów”. Gustaw Herling-Grudziński i dawne malarstwo europejskie, pod redakcją Agaty Stankowskiej, Magdaleny Śniedziewskiej, Marcina Telickiego, Poznań 2013.
  • Aleksander Gierymski – europejska awangarda i paradoks polskiej duszy, w: Alexander Gierymski 1850-1901, kat. wyst., Muzeum Narodowe w Warszawie, Warsaw 2014, s. 23-31.
  • Wspólna twarz – Różewicz, Rembrandt i starość, „Przestrzenie Teorii”, 21: 2014, s. 167-180.
  • Malarz ziemi. Józef Chełmoński w kręgu europejskich tendencji pejzażu, „Biuletyn Historii Sztuki”, 2014, nr 4.
  • „Matka odchodzi”. Kulturowa konstrukcja starości kobiet i jej nowoczesne reprezentacje, w: Ludzie starzy i starość na ziemiach polskich od XVIII do XXI wieku (na tle porównawczym), t. II, Aspekty społeczno-kulturowe, red. A. Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc, DiG 2015, s. 265-282.
  • Rembrandt’s Paint – the art of “undescribing”, w: The Visual Culture of Holland in the Seventeenth and Eighteenth Centuries and its European Reception, red. Jacek Jaźwierski, Paul Taylor, Lublin [Wydawnictwo KUL] , s. 169-190.
  • Między duchem a formą. Problem ekspresji w teorii i sztuce Maxa Liebermanna, w: Od teorii ethosu do ekspresji absolutnej. Spory o rolę ekspresji w dziejach sztuki i teorii sztuk, red. J. Jaźwierski, R. Kasperowicz, M. Pastwa, Lublin 2016, s. 43-58
  • Watteau, Wolter i Fryderyk Wielki, czyli o francuskiej modzie na pruskim dworze, w: Oświeceniowa republika władców, t. I. Rezydencje, kolekcje, mecenat, red. A. Pieńkos, Warszawa 2016, s. 63-90.
  • Aleksander Gierymski i macchiaioli (oraz w wersji angielskiej Aleksander Gierymski and macchiaioli), „Rocznik Muzueum Narodowego w Warszawie. Nowa Seria”/”Journal of the National Museum in Warsaw. New Series”, 2016: 40, nr 3, s. 155-178.
  • A state of latent life – the paintings of Olga Boznańska, “Ikonotheka”, 25: 2015, s. 201-218.
  • Polish Biedermeier – the national discourse and European relations, w: Domáce a európske súvislosti biedermeiera, ed. K. Beňová, Bratislava 2015, s. 15-24.
  • Malarskie zapatrzenia. Józef Pankiewicz w kręgu symbolizmu oraz wersja angielska Painterly Reveries. Józef Pankiewicz in the Circle of Symbolism, w: Pankiewicz i po… Uwalnianie koloru, kat. wyst., Muzeum Lubelskie, Lublin 2016, s. 15-27.
  • „Oko umiejące patrzeć w ciemnościach” – Piotrowicz i Rembrandt, w: Piotrowicz i goście, kat. wyst., Muzuem Narodowe w Poznaniu, Poznań 2017, s. 129-145.
  • Recenzja katalogów wystawy: Olga Boznańska (1865-1940), red. E. Bobrowska, katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Krakowie, październik 2014 – luty 2015, Kraków 2014; Olga Boznańska (1865-1940), katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, luty – maj 2015, Warszawa 2015, „Rocznik Historii Sztuki”, t. LX, 2015, s. 203-210.
  • In the Service of the Nation. Forging the Identity of the Polish Art in the 19thCentury, w: A Compagnon to 19th-Century Art, ed. Michelle Facos, Wiley-Blackwell 2019, s. 391-412.
  • The Dutch Dimension of the Polish Painting in the 19th Century, w: Laurinda Dixon and Gabriel P. Weisberg (ed.), Making Waves: Crosscurrents in the Study of 19th-Century Art, 2019, s. 23-30.
  • Peuple, traditions populaires et modernité oraz  Á la recherche de la modernité, w: Pologne 1840–1918. Peindre l’âme d’une nation, w: Pologne 1840–1918. Peindre l’âme d’une nation, red. Iwona Danielewicz, Agnieszka Rosales Rodríguez, Marie Lavandier, Luc Piralla-Heng Vong; przekł. Emmanuel Lajus, kat. wyst., Musée Louvre-Lens, 2019, s. 42-57; 90-103.

Ostatnia aktualizacja 20/11/2024