prof. dr hab. Jerzy Kochanowski

  • Zastępca przewodniczącego Rady Instytutu Historii Sztuki
  • j.p.kochanowski@uw.edu.pl
  • Dyżury

Absolwent Instytutu Historycznego UW (magisterium 1984; doktorat 1991, habilitacja 2001, profesura 2012).  1988-2020  pracownik  Instytutu Historycznego UW, 1993-2000 wykładowca w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, od 2020 współpracuje z Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem. W latach 2000-2005 pracownik naukowy Niemieckiego Instytutu Historycznego w Warszawie, w 2007 r. profesor gościnny uniwersytetu w Moguncji, 2011-2012 i 2018 senior fellow w Imre-Kertész-Kolleg w Jenie i wykładowca na uniwersytecie w Jenie.

Zajmuje się m.in. dziejami społecznymi i kulturowymi Polski i Europy Środkowo-Wschodniej w XX w., kulturami wizualnymi (karykatura, fotografia), oral history,  II wojną światową, stosunkami polsko-niemieckimi, dziejami przymusowych migracji w XX w. 

Od 2003 członek redakcji „Przeglądu Historycznego”, 2013-2018  redaktor naczelny; od 2015 członek redakcji kwartalnika „Zeitschricht für Ostmitteleuropa-Forschung” (Herder-Institut, Marburg). Od 2019 członek prezydium Wspólnej Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej. Członek Rad Naukowych/Programowych/Redakcyjnych: „Muzealnictwo” (od 2014), „Kronika Warszawy” (od 2015), Dom Spotkań z Historią w Warszawie (od 2006), Ośrodek „Karta” (od 2008), Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie (od 2014), „Topographie des Terrors”, Berlin (od 2018).

Projekty badawcze
  • „Wolne przestrzenie”. Marginesy swobody w realnym socjalizmie: między adaptacją a eksperymentami (NCN; 2016-2020)
  • Polacy na Wschodzie. Opracowanie, udostępnienie i edycja krytyczna zbioru nagrań historii mówionej oraz fotografii (NPRH: 2017-2022).
Ważniejsze monografie
  • „Wolne miasto”. Zakopane 1956-1970, ZNAK, Kraków  2019
  • Rewolucja międzypaździernikowa. Polska 1956-1957, ZNAK, Kraków 2017 (m.in. Nagroda Historyczna “Polityki”, Nagroda im. J. Giedroycia, Nagroda im. K. Moczarskiego)
  • Tylnymi drzwiami. “Czarny rynek w Polsce 1944-1989, Warszawa 2010 i 2015 (tłum. niem. Jenseits der Planwirtschaft. Der Schwarzmarkt in Polen 1944-1989, Göttingen: Wallstein, 2013; tłum. zng.  Trough the Back Door. Black Market in Poland, 1944-1989, Frankfurt/Main-New York: Peter Lang, 2017). Nagroda Klio, 2012
  • O jaką wojnę walczyliśmy? Teksty z lat 1984-2013, Gdańsk-Zakrzewo 2013
  • (współautorzy: Ingo Eser, Ondrej Matejka, Flucht und Vertreibung. Geschichte des 20. Jahrhunderts aus der Perspektive von drei Nachbarn, Klett, Stuttgart-Leipzig 2009
  • Zanim powstała NRD. Polska wobec radzieckiej strefy okupacyjnej Niemiec 1945-1949 ATUT, Wrocław 2008
  • (Współautorzy: Pertti Ahonen, Gustavo Corni, Rainer Schulze, Tamas Stark, Barbara Stelzl-Marx), People on the Move. Forced Population Movements in Europe in the Second World War and its Aftermath, Berg, Oxford-New York  2008
  • W polskiej niewoli. Niemieccy jeńcy wojenni w Polsce 1945-1950, Neriton, Warszawa 2001 (tłum niem. In polnischer Gefangenschaft. Deutsche Kriegsgefangene in Polen 1945-1950, Fibre, Osnabrück 2004. Nagroda Historyczna „Polityki“; Nagroda Klio, 2002
  • (współautorzy: Włodzimierz Borodziej, Bernd Schäfer)  Grenzen der Freundschaft: Zur Kooperation der Sicherheitsorgane der DDR und der Volksrepublik Polen zwischen 1956 und 1989, Hannah-Arendt-Institut für Totalitarismusforschung, Dresden: 2000
  • Węgry. Od ugody do ugody 1867-1990, Trio, Warszawa 1997.Zapomniany prezydent. Życie i działalność Ignacego Boernera 1875-1933, DiG, Warszawa 1993.
Ważniejsze redakcje i edycje źródłowe
  • (z Joachimem von Puttkamer), 1956. (Nieco) inne spojrzenie. Eine (etwas) andere Perspektive, Neriton, Warszawa  2016
  • (z Piotrem Długołęckim), Polskie Dokumenty Dyplomatyczne 1979, PISM, Warszawa  2014
  • (red.) Warszawiacy nie z tej ziemi. Cudzoziemscy mieszkańcy stolicy 1945-1989. Dom Spotkań z Historią, Warszawa 2013
  • (z Włodzimierzem Borodziejem i  Joachimem von Puttkamer), Schleichwege. Inoffizielle Begegnungen sozialistischer Staatsbürger zwischen 1956 und 1989, Böhlau, Köln-Weimar-Wien 2010
  • (z Włodzimierzem Borodziejem), Bocznymi drogami. Nieoficjalne kontakty społeczeństw socjalistycznych 1956-1989, Trio, Warszawa 2010
  • (z Beate Kosmala), Deutschland, Polen und der Zweite Weltkrieg. Geschichte und Erinnerung, Potsdam-Warschau  2009 i 2013; wersja polska: Polska -Niemcy. Wojna i pamięć, Warszawa-Poczdam  2009  i 2013
  • (z Klausem Ziemer), Polska-Niemcy Wschodnie 1945-1990. Wybór dokumentów: Vol. 1: maj 1945-październik 1949 (Warszawa: Neriton, 2006);. Vol. 3: Lata 1956-1957, Warszawa: Neriton, 2008
  • (z Maike Sach), Die „Volksdeutschen” in Polen, Frankreich, Ungarn und der Tschechoslowakei. Mythos und Realitaet, Fibre, Osnabrück 2006
  • (red.), W połowie drogi. Warszawa między Paryżem a Kijowem Trio, Warszawa 2006
  • (z Włodzimierzem Borodziejem), Kuchnia władzy. Księga pamiątkowa z okazji 70-tej rocznicy urodzin Andrzeja Garlickiego , Czytelnik, Czytelnik 2005
  • (z Bernhardem Chiari), Die polnische Heimatarmee. Geschichte und Mythos der Armia Krajowa seit dem Zweiten Weltkrieg,  Oldenbourg, München 2003
  • (z Ingo Eserem), Die Deutschen östlich von Oder und Neiße 1945-1950. Dokumente aus polnischen Archiven, Band 2: Zentralpolen. Wojewodschaft Schlesien (Oberschlesien), Herder-Institut, Marburg 2003
  • (red.), Spojrzenie na Rosję. Antologia polskojęzycznego reportażu o Rosji Sowieckiej 1919-1936 , Gryf, Warszawa  1994
  • (z Andrzejem Garlickim), Józef Piłsudski w karykaturze, Interpress, Warszawa 1991.
Ważniejsze artykuły w czasopismach i tomach zbiorowych
  • Passports and profits: Foreigners on the trade routes of the Polish Peoples’s Republic (PPR), w: Immigrants and Foreigners in Central and Eastern Europe during the Twentieth Century, red. W. Borodziej, J. von Puttkamer,   London-New York: Routledge, 104-112
  • Współautor Limita Gatejel:  Transport, infranstructure and communication, w: The Routledge History Handbook of Central and Easter Europe in the Twentieth Century, Vol. 1: Challenges of Modernity, red. W. Borodziej, S. Holubec, J. v. Puttkamer, London-New York: Routledge, 2020,  129-182
  • “Wolne miasto?” Nieco inne spojrzenie na Zakopane Władysława Gomułki, 1956-1970, Przegląd Historyczny 109 (2018): 611-650
  • Black Market In the General Government 1939-1945: Survival Strategy or (Un)Official Economy, w: Coping with Hunger and Shortage under German Occupation in World War II, red. Tatjana Tönsmeyer, Peter Haslinger, Agnes Laba, Palgrave Macmillan, 2018:  27-47
  • ’A 'Great Change, or, the Poles’ unfulfilled Daydream about having the Car (1956-7)”, Acta Poloniae Historica 115 (2017): 71-95
  • ’Les visages de l’occupation nazie en Pologne, 1939-1945: Les experiences des Polonais. Le destin de la population juive’, Guerres Mondiales et Conflicts Contemprorains 261 (2016): 75-98
  • Życie adaptuje się do tego, co jest”. Inteligenckie strategie przetrwania 1939-1945. Rekonesans badawczy, Przegląd Historyczny 106, no 4 (2015): 787-814
  • (z Stefanem Zwicker), Volksdeutsche: Rasse, Schicksal und Verrat, in Deutsch-Polnische Erinnerungsorte, Vol. 1: Geteilt/Gemeinsam, red. Hans Henning Hahn, Robert Traba (Paderborn: Ferdinand Schöningh, 2015): 667-688
  • The Sea(side) Borderland of Modernity: Rostock, Klaipeda and Tallinn from the 1870s tot he 1920s, w: Mastery and Lost Illusions. Space and Time in the Modernization of Eastern and Central Europe, red. Włodzimierz Borodziej, Stanislav Holubec, Joachim von Puttkamer (München: De Gruyter, 2014): 205-222
  • Jerzy Kochanowski, 'Pioneers of the Free Market Economy? Unofficial Commercial Exchange between People from the Socialist Bloc Countries (1970s and 1980s)’, Journal of Modern European History” 8, no 2 (2010): 196-220
  • „Wir sind zu arm, um den Urlaub im eigenen Land zu verbringen”. Massentourismus und illegaler Handel in den 1950er und 1060er Jahren in Polen, in Schleichwege. Inoffizielle Begegnungen sozialistischer Staatsbürger zwischen 1956 und 1989, red. Włodzimierz Borodziej, Jerzy Kochanowski, Joachim von Puttkamer (Köln-Weimar-Wien: Böhlau, 2010): 135-152
  • The Eastern Provinces of Poland during the „Brief” 20th Century: Changes of Borders and in Memories, w: Border Changes in 20th Century Europe. Selected Case Studies, red. Eero Medijainen, Olaf Mertelsmann, „Tartu Studies in Contemporary History” (LIT Verlag Berlin-Münster-Wien-Zürich-London: LIT Verlag, 2010: 99-111.Zakopane 1972: enclave polacca tra Oriente e Occidente?, w: Da Berlino a Samarcanda. Citta in transizione, red. Marchia Marchi, Carla Tonini (Roma: Carocci editore, 2009): 165-184.

Ostatnia aktualizacja 12/10/2020