Historyczka i krytyczka sztuki, absolwentka historii sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 2015 roku obroniła pracę doktorską napisaną pod kierunkiem dr hab. Marii Hussakowskiej. W latach 2005–2010 studiowała historię sztuki oraz wiedzę o teatrze na Humboldt-Universität, a następnie na Freie Universität w Berlinie. Publikowała m.in. w „Przeglądzie Zachodnim”, „Jahrbuch der Deutschen Akademie der Wissenschaften zu Berlin”, „Zeszytach Artystycznych” oraz w tomie Display. Strategie Wystawiania (Universitas 2012). Jest autorką kilku przyczynków do katalogów wystaw oraz kilkudziesięciu tekstów krytycznych, które ukazały się m.in. na łamach czasopism: „arteon”, „Obieg”, „Szum” oraz „Fragile”. Zajmuje się także przekładami z zakresu historii i teorii sztuki z języka niemieckiego. Współpracowała z Międzynarodowym Centrum Kultury oraz ze Śródmiejskim Ośrodkiem Kultury w Krakowie, a także z Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie. Wykłada na kulturoznawstwie Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jej zainteresowania naukowe ogniskują się wokół badania możliwości aplikacji kulturoznawczych teorii pamięci zbiorowej na polu sztuk wizualnych, w szczególności w sztuce niemieckiej po 1945 roku.
Publikacje
Monografie
- Przeszłość niepokonana. Sztuka niemiecka po 1945 roku jako przestrzeń i medium pamięci, Universitas, Kraków, 2018. https://universitas.com.pl/produkt/3778/Przeszlosc-niepokonana-Sztuka-niemiecka-po-1945-roku-jako-przestrzen-i-medium-pamieci
Teksty w tomach zbiorowych i w katalogach wystaw
- From a Dead-End Street in the West to the East. Alice Lex and Oskar Nerlinger, w: Cold Revolution. Central and Eastern European Societies, red. Joanna Kordjak, Jerome Bazin, Mousse Publishing 2021, s. 66-73.
- Dosłowność jest więzieniem. O „Uśpionych trajektoriach” Alicji Bielawskiej, w: Uśpione trajektorie, red. Marta Lisok, BWA Katowice 2021.
- W cieniu socjalistycznej utopii, w: Miasto / Fotografia / Archiwum, red. Barbara Kubska, ASP Katowice 2021.
- Co pozostaje? Anty-pomniki Gerzów a medialne ramy pamięci. Rewizja po latach, w: Rzeźba dzisiaj 4. Antypomnik i nietradycyjne formy upamiętniania, red. E. Domanowska, M. Smolińska, Orońsko 2020, s. 9-20.
- Pictures for the Fathers: Baselitz’s „Heldenbider” as Anti-Images of the Socialist and Fascist Body, w: Image, History and Memory, Routledge 2020, w druku.
- Foreign Relatives: How German is Polish post-war Expressionism?, w: Polish Avant-garde in Berlin, red. M. Stolarska-Fronia, Peter Lang Verlag, Berlin 2019, s. 243-262. https://www.peterlang.com/view/title/68449 http://www.cbh.pan.pl/pl/publikacje/polish-avant-garde-berlin
- Pieśni o wygnaniu i pragnieniu: archiwa afektywne Karoliny Grzywnowicz, w: Głębokie słuchanie, red. M. Lisok, Katowice 2019.
- Odwrotność rzeczywistości. O alternatywnym modernizmie Urszuli Broll, w: Urszula Broll. Atman znaczy oddech, red. K. Kucharska, Fundacja Katarzyny Kozyry, Warszawa 2020.
- Większość zostaje zapomniana, czyli o tym, dlaczego warto wysłuchać wspomnień i zajrzeć na strych, w: Życie obrazów, Fundacja Stefana Gierowskiego, Warszawa 2020.
- Rozpalić i zdmuchnąć. Rzecz o pożytkach i szkodliwości pisma dla pamięci, w: O powstawaniu i ginięciu, red. M. Lisok, Katowice 2016.
- Kiedy pamięć staje się ciałem. Anselm Kiefer, Georg Baselitz – wczesne prace, w: Strategie wystawiania, red. M. Hussakowska, Ewa M. Tatar, Universitas, Kraków 2012.https://universitas.com.pl/produkt/3027/Display-Strategie-wystawiania
- Ciało, w: Modi Memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, Warszawa 2014.
Publikacje w czasopismach
- “Stranger in One’s Own Country”: Afro-Germans and Post-Unification Memory Contests in Laura Horelli’s „Namibia Today” and the Works of Ingrid Mwangi Hutter, „Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej”, No 29/2021, https://www.pismowidok.org/en/archive/2021/29-images-and-imageries-of-race-histories/foreign-in-own-country?fbclid=IwAR2vu-sOcslNKTCck1viVQo5Gh1iWKq316EhwW0xevkIDZlQaIXYH3fGVTE
- Terrified by the Close Other. Is the Postwar History of German Art Ready to Embrace “State Functionaries”?, “RIHA Journal”, https://www.riha-journal.org/articles/2020/0249-balisz-schmelz-EN
- Ścieżka dźwiękowa wygnania. Archiwa afektywne Karoliny Grzywnowicz, „Konteksty”, 1-2/2020, s. 378-386
- Duchowe samokształcenie jako strategia oporu.”Mandale” Urszuli Broll, “Widok. Teorie i Praktyki Kultury Wizualnej“, 26/2020, https://www.pismowidok.org/pl/archiwum/26-empatyczne-obrazy/duchowe-samoksztalcenie-jako-strategia-oporu?fbclid=IwAR1O_1w-qJ1GFpjStNyds5qdJJnROC8e3U7MI9PBGeaquDJPYjzFsJQ5We0
- Which Polish? What Neue? What Wilde? Provincialisation of the centre – centralisation of the province on the example of the Duesseldorf Papers by Marek Sobczyk and Jarosław Modzelewski, “Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego”, 2020, w druku.
- „Ewokują monstra rozkładu”. Ogólnopolska Wystawa Młodej Plastyki „Przeciw wojnie – przeciw faszyzmowi” w świetle „niemiecko-niemieckiego” sporu o ekspresjonizm, „Folia Historiae Artium”, Seria Nowa, t. 16/2018, s. 119-132.
- Piszę, lecz nie opisuję. Pamięciotwórcza funkcja pisma w pracach Hanne Darboven, „Zeszyty Artystyczne”, 2(31)/2017, s. 83-96.
- Obraz jako pole walki. Prolegomena do niemieckiej batalii o pamięć malarstwa, w: „Fragile – pismo kulturalne”, nr 2/2015, s. 11-15.
- Artyści a historia. Kilka uwag o recepcji faszyzmu w sztuce niemieckiej, „Przegląd Zachodni”, nr 4/2009, s. 21-29.
- Verkörperte Geschichte. Erinnerung an die Tragödie des Zweiten Weltkrieges in ausgewählten Kunstwerken von Mirosław Bałka, Magdalena Abakanowicz und Artur Żmijewski, „Historie. Jahrbuch des Zentrums für Historische Forschung Berlin der Polnischen Akademie der Wissenschaften“, 1/2007-2008, s. 35-40.
Referaty wygłoszone na konferencjach międzynarodowych
- Kłopotliwy spadek. Czego nie można zrobić z odziedziczonymi dziełami sztuki w Polsce? Konferencja „Co można zrobić z dziełem sztuki? Aspekty prawne”, Wydział Prawa i Administracji UW, 14-15.05.2021.
- The Soundtrack of Exile. Affective Archives by Karolina Grzywnowicz. Konferencja Memories in Transit. Transnational Memory and Identity Across Modern Regimes of Displacement and Dispersion, University of Cambridge, The Centre for the Study of Global Human Movement, 15-15.04.2021.
- Nicht nur Pakete und Worte. „Die Kunstauktion gegen das Kriegsrecht in Polen für Solidarność” als Anregung des deutsch-polnischen Kulturtransfers. Konferencja Artistic Patronage in Central Europe: From Private Foundations to State Art, 27. Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego, 19-21 września 2019.
- Pictures for the Fathers. Baselitz’s Heldenbilder as Counterimages of the Socialist and Fascist Body. Konferencja Image, History and Memory. Genealogies of Memory in Central and Eastern Europe, Akademia Sztuk Pięknych Warszawa, 06 – 08. 12. 2017.
- There Was No Third Germany. Migrations of West German Artists to the GDR between 1949 and 1961. Konferencja Cold Revolution. Central and Eastern Europe Societies in the Face of Socialist Realism, 1948-1959, Narodowa Galeria Sztuki Zachęta, Warszawa 29 – 31. 01. 2019.
- Wschodnioniemieckie requiem. Antyfaszyzm niepokorny w NRD. Konferencja Nigdy więcej. Sztuka przeciw wojnie i faszyzmowi w XX i XXI wieku, Warszawa, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, 24 – 25. 10. 2019.
- Co pozostaje? Anty-pomniki Gerzów a medialne ramy pamięci. Rewizja po latach. Konferencja Rzeźba dzisiaj IV. Anty-pomnik: nietradycyjne formy upamiętniania, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, 14 – 16. 11. 2019.
Teksty krytyczne / recenzje wystaw
- Milion Linii, w: „Fragile – pismo kulturalne”, nr 4/2017.
- Miasto snu w katowickim Metropolis, w: „Szum”, https://magazynszum.pl/berlin-miasto-snu-w-katowickim-metropolis/
- Auschwitz w plecaku, w: „Szum”, https://magazynszum.pl/auschwitz-w-plecaku/
- Demiurg jest sprzecznością. Dani Karavan, w: „Szum”, nr 10/2015.
- Sztuka i zimna wojna, w: „arteon”, nr 12/2010.
- Z wizytą u Hoffmanów, w: „arteon”, nr 7/2009.
- Demaskowanie absolutnego fałszerstwa, w: „arteon”, nr 6/2009.
- Ostateczne zwycięstwo sztuki, w: „arteon”, nr 3/2009.
- Powtórka z feminizmu, w: „arteon”, nr 3/2009.
- Anish Kapoor – Mister Inbetween, w: „arteon”, nr 2/2009.
- Kultowe piekło-niebo, w: „arteon”, nr 1/2009.
- Dyskretny urok kryzysu, w: „Art&Business”, nr 12/2008.
- Tropikalny barok, w: „arteon”, nr 12/2008.
- Anselm Kiefer. Między duchem a polityką, w: „arteon”, nr 9/2008.
- E vive le street art, w: „arteon“, nr 7/2008.
- Na początku było światło – Wolfgang Tillmans, w: „arteon“, nr 7/2008.
- Jonathan Messe – dyktator sztuki, w: „arteon“, nr 6/2008.
- Festiwal sztuki bez cienia – bb5, w: „arteon”, nr 5/2008.
- Zagrajmy to jeszcze raz. Powtórzenia w sztuce współczesnej, w: „arteon”, nr 4/2008.
- From Spark to Pixel. Współcześni iluzjoniści, w: „arteon”, nr 2/2008.
- Prosimy dotykać. Minimalistyczne sztuki swobodnie stosowane, w: „arteon”, nr 1/2008.
- Mike Kelley. Pamięć Supermana, w: „arteon”, nr 12/2007.
- Krótka historia bastionu modernistycznych ideałów, w: „arteon”, nr 11/2007.
- Artur Żmijewski. A tu pospolitość…, w: „arteon”, nr 10/2007.
- Spektakl migrujących form i szkoła patrzenia. W krainie dwunastych Documentów, w: „arteon”, nr 9/2007.
- Cindy Sherman – tożsamość klaunicy, w: „arteon”, nr 9/2007.
- Skamieliny współczesności: obrazowe klony czasów terroryzmu. Na marginesie wykładu „Ecce Homo Sacer. Bare Life, Modernity and the Image” wygłoszonego przez W. J. T. Mitchella w ramach Documenta 12, w: „Obieg”, http://www.obieg.pl/teksty/1974
- Co łączy Jasona Rhoadesa z narodowym socjalizmem? Kulisy F. C. Flick Collection, w: „arteon”, nr 8/2007.
- Daniel Richter – „Kolory mnie nie obchodzą”, w: „arteon”, nr 7/2007.
- Artists don’t work with their hands – Paweł Athamer, w: “arteon”, nr 5/2007.
- DJ Baselitz – malarskie remixy, [w:] „Obieg”, http://www.obieg.pl/recenzje/1180
- Powrót centaura: targowisko szoku czy sztuka refleksji nad cielesnością?, w: „arteon”, nr 4/2007.
- Wizualny esej o przestrzeni i miejscach sztuki w Akademie der Künste w Berlinie, w: ”Obieg”, http://www.obieg.pl/teksty/1045
- Produkty określane mianem dzieła sztuki – Hans Haacke, w: „arteon”, nr 3/2007.
- Beuys/Barney: współczesny narcyz i ostatni proletariusz, w: „arteon”, nr 2/2007.
- Ikonoklasta wielbiący obrazy, reżyser kontestujący film. Peter Greenaway na berlińskim Humboldt Universität, w: „Obieg“, http://www.obieg.pl/teksty/1855
- Rebecci Horn mechanika duszy, w: „arteon”, nr 1/2007.
- Norbert Bisky: nowy wspaniały świat. Beztroskie obrazy terroru utopii, w: „Gazeta Malarzy i Poetów”, nr 1/2006.
- Niemiecki dyskurs z okropnościami wojny III, w: „Gazeta Malarzy i Poetów”, nr 1/2005.
- Niemiecki dyskurs z „okropnościami wojny” II, w: „Gazeta Malarzy i Poetów”, nr 4/2004.
- Naśladuje i udaje ostentacyjnie…, w: „Gazeta Malarzy i Poetów“, nr 4/2004.
- Niemiecki dyskurs z „okropnościami wojny” I, w: „Gazeta Malarzy i Poetów”, nr 3/2004.
- Anselm Kiefer – alchemik palety II, w: „Gazeta Malarzy i Poetów”, nr 2/2004.
- Anselm Kiefer – alchemik palety I, w: „Gazeta Malarzy i Poetów”, nr 1/2004
Ostatnia aktualizacja 08/07/2021