dr hab. Monika Rekowska, prof. ucz.

Archeolog z wykształcenia i z pasji, od początku zawodowego życia związana z Uniwersytetem Warszawskim. Absolwentka kierunku archeologia w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego (magisterium 1993, doktorat na Wydziale Historycznym UW 2000, habilitacja tamże 2014). W latach 1992 – 2020 zatrudniona w Instytucie Archeologii, od 1 października 2020 r. – na stanowisku profesora uczelni w Instytucie Historii Sztuki (Katedra Historii Kultury).

Główne obszary badawcze i zainteresowania naukowe:  

  • archeologia klasyczną, jej historia i znaczenie w kulturze europejskiej;
  • polskie i europejskie zainteresowania starożytnościami greckimi i rzymskimi w epoce nowożytnej, w tym zwłaszcza podróżnictwo, kolekcjonerstwo i wczesne badania naukowe oraz recepcja antyku w czasach nowożytnych;
  • archeologia wschodniego Śródziemnomorza w okresie hellenistyczno-rzymskim, ze szczególnym uwzględnieniem Cyrenajki i Cypru; urbanistyka antyczna;
  • antyczna architektura mieszkalna, w jej aspekcie konstrukcyjnym, przestrzennym i dekoracyjnym, ze szczególnym uwzględnieniem społecznego kontekstu domów.

Efektem badań na temat polskich zainteresowań zabytkami z prowincji cesarstwa rzymskiego była rozprawa doktorska (2000 r.) pisana pod kierunkiem prof. Tomasza Mikockiego (Starożytności Galii i Germanii w perspektywie polskich podróżników (XVII-XIX w.) oraz opublikowana na jej podstawie książka. Studia nad antyczną Cyrenajką i historią badań pozostałości cywilizacji grecko-rzymskiej zaowocowały rozprawą habilitacyjną W poszukiwaniu antycznej Cyrenajki … 200 lat badań na tle rozwoju zainteresowań archeologią w Europie (1706-1911). oraz zredagowana na nowo i uzupełniona jej wersja w języku angielskim.

Doświadczenie wykopaliskowe zdobywane na stanowiskach archeologicznych we Francji, Szwajcarii, Niemczech, Włoszech, Libii, a od 2018 na Cyprze.

Wielokrotne wystąpienia na konferencjach międzynarodowych, wykłady na zaproszenie wygłaszane m. in. w Deutsches Archäologisches Institut w Berlinie (2014), Rzymie (2020) oraz na forum Komisji Archeologii Krajów Śródziemnomorskich Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie (2018).

Stypendystka rządu francuskiego (Strasbourg 1995), włoskiego (Neapol 1998), Andrew W. Mellon Fellowship (Paryż – Aix-en-Provence 2002), Fundacji Lanckorońskich (Rzym 2007, 2010, 2016).

Czterokrotna beneficjentka Nagrody Indywidualnej Rektora UW (2010, 2017, 2018, 2019), lauretka Nagrody Prezesa Rady Ministrów za wysoko ocenione osiągnięcia będące podstawą nadania stopnia naukowego doktora habilitowanego (2014), nagroda Clio I-go stopnia za książkę „W poszukiwaniu antycznej Cyrenajki (1706-1911)… 200 lat badań na tle zainteresowań archeologią w Europie” (Warszawa 2013); nagroda Clio III-go stopnia za książkę «Le monde antique occidental dans les récits de voyageurs polonais (XVIIe-XIXe siècles)» (Varsovie 2002).

  • od 2020 – kierownik Katedry Historii Kultury, Instytut Historii Sztuki
  • od 2019 – ekspert w dyscyplinie archeologia w Polskiej Komisji Akredytacyjnej,
  • od 2019 – członek Rady Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych UW (dyscyplina: archeologia)
  • od 2019 – członek CISEM (Centro Interuniversitario di Studi del’Edilizia Abitativa Tardoantico nel Mediterraneo), Università di Bologna
  • od 2016 – członek Komisji Krajów Śródziemnomorskich Polskiej Akademii Umiejętności, Wydział II Historyczno-Filozoficzny
  • od 2016 – kierownik Studium Doktoranckiego Wydziału Historycznego UW (obecnie Wydział Nauk o Kulturze i Sztuce)
  • od 2016 – pełnomocnik Dziekana Wydziału Historycznego (obecnie Wydział Nauk o Kulturze i Sztuce) ds e-learningu
  • od 2009 – Pełnomocnik Rektora UW ds. Uniwersytetu Dzieci
  • w latach 2012-2020 – członek Rady Programowej Centrum Kompetencji Cyfrowych UW (dawniej COME UW)
  • w latach 2012-2016 – senator Uniwersytetu Warszawskiego (kuria pracowników niesamodzielnych)
  • w latach 2007-2012 – kierownik Zakładu Archeologii Klasycznej IA UW.

Aktywna jako popularyzatorka archeologii, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Od 2009 r. związana z Uniwersytetem Dzieci. Autorka wielu artykułów upowszechniających wiedzę o antyku i archeologii oraz książki pisanej z myślą o młodszych nastolatkach „Dzień w muzeum czyli opowieść Caiusa Probinusa o życiu w starożytnym Rzymie” (2010).

Projekty badawcze
  • 2018-2021: Rezydencja jako autoprezentacja miejskich elit. Architektura i dekoracja Domu Orfeusza w Nea Paphos, antycznej stolicy Cypru (NCN Opus 14, UMO-2017/27/B/HS3/01131)
  • 2010-2013: Prace dokumentacyjne i naukowe opracowanie elementów architektonicznych z domów w insuli E XXI w Ptolemais, Libia (grant własny MNiSW, N N109 081638, później NCN)
  • 2007-2009: Badania archeologiczne i prace dokumentacyjne pars privata „Willi z Widokiem” w Ptolemais (Cyrenajka, Libia)” (grant własny MNiSW, N N109 0243 33)
  • 1995-1997: Antyk prowincjonalno-rzymski w kulturze polskiej na tle europejskim /XVI-XIX wiek/ (grant własny KBN, 1H01G 020 10)
Wybrane publikacje

Książki:

  • In Pursuit of Ancient Cyrenaica… Two hundred years of exploration set against the history of archaeology in Europe (1706–1911), Oxford Archaeopress Publishing 2016 (274 pages)
  • W poszukiwaniu starożytnej Cyrenajki… 200 lat badań na tle rozwoju zainteresowań archeologią w Europie (1706-1911), [Światowit Supplement Series A: vol. XII], Warszawa 2013 (424 strony)
  • Le monde antique occidental dans les recits des voyageurs polonais du XVIIe au XIXe siecle, [Światowit Supplement Series A: vol. IX], Varsovie 2002  (215 stron)

Artykuły:

  • (z P. Pensabene, E. Gasparini), Nea Paphos (Cipro): dai palazzi di città ai luoghi della produzione, Quaderni annuali dell’Istituto di Studi sul Mediterraneo Antico (w druku)
  • (z D. Michaelides, P. Pensabene, E. Gasparini), New Project in Progress: ‘Residence as a Self-Presentation of Urban Elites. Architecture and Decoration of the House of Orpheus in Nea Paphos, the Ancient Capital of Cyprus’. Potential and Prospects, ŚwiatowitLVIII, 2020, 197-218,
  • How Roman are Roman Houses in the Eastern Mediterranean? The House of Leukaktios (Ptolemais, Cyrenaica) and The House of Orpheus (Nea Paphos, Cyprus) as Case Studies, Światowit LXVIII, 2020, 107-121,
  • Decoration of houses in Cyprus and Cyrenaica – an architectural koiné? Towards research objectives and methodological approaches, in: Decoration of Hellenistic and Roman Buildings in Cyprus. Residences at Nea Paphos and Other Cities of the Region, Acts of the Conference in Warsaw, 10–11th of March 2017, Institute of Mediterranean and Oriental Cultures, Polish Academy of Sciences, H. Meyza ed., Warsaw (w druku)
  • (z E. Gasparini), From Rhodian peristyles to the monumental façades. Components of palatial architecture in housing of Cyprus and Cyrenaica: some remarks, in: C. Balandier, D. Michaelides et E. Raptou (eds),Nea Paphos et l’Ouest de Chypre. Archéologie & Histoire/Nea Paphos and Western Cyprus. Archaeology & History, Actes du 2e colloque international sur Nea Paphos, Paphos, 11-15 octobre 2017, Ausonius éditions, Série « Mémoires », Bordeaux (w druku)
  • In search of Ptolemaic palaces..., in: Ex Oriente lux…, A. Łajtar, K. Jakubiak eds, Warsaw 2020, 157-173
  • European identity and Polish culture – Tomasz Mikocki’s studies on tradition of ancient art, Archeologia Polona 50, 2012 (2019), 111-147
  • Julia Alpinula i Lilla Weneda, czyli międzynarodowa kariera pewnej inskrypcji, in: Donum cordis. Studia poświęcone pamięci profesora Jerzego Kolendo, K. Jakubiak ed., Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2020, 314-327
  • (z W. Nowakowskim) The power of image or how the art of photography changed early archaeology, in: A. Pieńkowska, D. Szeląg, I. Zych (eds), Stories told around the fountain. Papers offered to Piotr Bieliński on the occasion of his 70th birthday, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warsaw 2019, 601-620
  • Early photographers of Cyrenaica (19th century), in: Archeologia e documentazione fotografica d’archivio, Quaderni Friulani di archeologia XXVI, 2016, 291-299
  • (z K. Misiewiczem), Topography of Ptolemais. The results of non-invasive surveys in confrontation with travelers’a accounts, in: Ptolemais in Cyrenaica. Results of non-invasive surveys, P. Jaworski, K. Misiewicz eds, Warsaw 2016, 91-145
  • Kultura popularna czy popularyzacja kultury? Dzieci, antyczny świat i polskie książki przygodowe – perspektywa archeologa (wybrane przykłady), in: Antyk w zwierciadle literatury i kultury popularnej, A. W. Mikołąjczak, K. Dominias, R. Dymczyk eds, Poznań 2015, 103-116
  • Dangerous liaisons? Archaeology in Libya 1911-1943 and its political background, Światowit XI A (LII), 2014, 9-26
  • Podróżnicy i badacze. Odkrywanie antycznych miast Cyrenajki (XVIII i XIX wiek), in: Sztuka Afryki w kolekcjach i badaniach polskich, S. Szafrański, M. Kądziela, M. Ząbek eds, [Biblioteka Naukowa Muzeum Narodowe  w Szczecinie], Szczecin 2014, 293-317
  • 10 lat polskich wykopalisk w Ptolemais, Libia, in: Sztuka Afryki w kolekcjach i badaniach polskich,  S. Szafrański, M. Kądziela, M. Ząbek eds, [Biblioteka Naukowa Muzeum Narodowe w Szczecinie], Szczecin, 229-252
  • Greek Tradition and Roman invention. The arcuated lintel in the domestic architecture in Cyrenaica: case study, in: SOMA 12. Identity and Connectivity. Proceedings of 16th Symposium on Mediterrenean Archaeology, Florence, 1-3 March 2012, L. Bombardieri, A. D’Agostiono, G. Guarducci , V. Orsi, S. Valentini eds., BAR – Int. Series 2581 (1), Oxford 2014, 603-612
  • L’amour à Ptolémaïs…Scènes érotiques sur des objets découverts par les fouilles polonaises, in: Et in Arcadia ego. Studia memoriae professoris Thomae Mikocki dicata, Warsaw 2013, 61-74, pl. XVII-XXI
  • (z R. Chowaniec), Rediscovering the Past. Ancient Akrai in Sicily, in: Et in Arcadia ego. Studia memoriae professoris Thomae Mikocki dicata, Warsaw 2013, 261-272, pl. LXXXVIII-XC
  • Per aspera in astra…Children at the University, in: Archaeological Heritage: Methods of Education and Popularization, R. Chowaniec, W. Więckowski eds, [BAR Int. Series 2443], Oxford 2012, 145-151
  • Architectural decoration of the House of Leukaktios:  preliminary remarks, in:  Ptolemais in Cyrenaica [Ptolemais I], J. Żelazowski ed, Warsaw 2012, 157-181
  • Ptolemais in early European research and topography of the city in travellers’ accounts, in: Ptolemais in Cyrenaica [Ptolemais I], J. Żelazowski ed, Warsaw 2012, 1-34
  • Les monuments antiques de la France méridionale dans les récits des voyageurs polonais (XVIIe-XIXe siècle), in: Les images du monument de la Renaissance à nos jours, E. Jollet, Cl. Massu eds, Aix-en-Provence 2012, 31-48
  • Archeologia klasyczna, in: Przeszłość społeczna w perspektywie długiego trwania. Próba konceptualizacji. Badania nad przeszłością społeczną. Podstawy konceptualizacji z perspektywy archeologicznej, Poznań 2012, 186-198
  • W Ptolemais 200 lat po braciach Beechey, czyli o znaczeniu relacji podróżniczych dla współczesnych badań archeologicznych, Meander 1-4/2008 (2010), 213-23
  • Na zachód od Aleksandrii … czyli o polskich wykopaliskach w Ptolemais (2001-2009), in: Non solum villae. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Stanisławowi Medekszy, J. Kościuk ed., Wrocław 2010, 265-282
  • Ptolemais (Cirenaica) nelle prime ricerche europee. Storia delle ricerche dalla visita di Claude Lemaire fino all’occupazione italiana, cioè tra il 1706 e il 1911, in: Atti della Giornata di Studio in occasione del primo anniversario della morte di Tomasz Mikocki, Accademia Polacca delle Scienze, Roma 27-28.05.2008, E. Jastrzębowska, M. Niewójt eds, Roma 2009, 17-48
  • The Mausoleum at Ptolemais in Travellers’ Accounts, ArcheologiaWarsz 58, 2007 (2009), 75-88
  • Co drzewiej o starożytnościach wiedziano czyli o pożytkach płynących ze studiowania dawnych pism, in: Blisko i daleko. Księga Jubileuszowa Instytutu Archeologii Uniwersytetu warszawskiego, B. Kaim ed., Warszawa 2009, 271-279
  • Skarbiec w Saint-Denis w relacjach polskich podróżników z XVII w., Światowit 4 (XLV), fasc. A, 2002(2003), 127-155, pl. 48-51
  • Słowacki i Galowie, in: Studia archaeologica. Liber amicorum Ianussio A. Ostrowski ab Amicis et discipulis oblatus, Kraków 2001, 377-384
  • Antyczne mozaiki z Vienne i Nîmes w relacji Augusta Fryderyka Moszyńskiego, Światowit 2 (XLIII), 2000, fasc. A, 184-186
  • La collection d’antiquités d’Isabelle Czartoryska de Puławy, in: Le collezioni de antichità nella cultura antiquaria europea. Incontro internazionale Varsavia-Nieborów 17-20 Giugno 1996, M. Fano Santi ed. [RdA suppl. 21], Roma 1999, 142-153
  • “Iter Gallicum”. Les antiquités de la France méridionale dans les rélations des voyageurs polonais (XVII-XIXe siècle), Światowit 1 (XLII), 1999, fasc. A, 144-149
  • August Fryderyk Moszyński à la découverte des antiquités de la Gaule méridionale, in: Archeologia Śródziemnomorska w Uniwersytecie Jagiellońskim 1897-1997, Kraków 1998, 197-206
  • Der Besuch von General Michal Sokolnicki im Teutoburger Wald 1810, KölnJbVFrühGesch 30, 1997, 329-344
  • Z polskich zainteresowań prowincjami rzymskimi. Wyprawa Michała Sokolnickiego do Niemiec i Belgii w latach 1810-1811, ArcheologiaWarsz 48, 1997, 75-86
  • Un voyage pittoresque… Obsérvations des voyageurs polonais sur les antiquités de Vénétie (XVIe-XIXe siècle), in: Atti del Congresso Internazionale “Venezia, l’archeologia e l’Europa, M. Fano Santi ed., Roma 1996, 99-106, tav. XXXIII-XXXIV
  • Malownicza podróż … Polaków spostrzeżenia o antyku północnej Italii. Cz.1: Polacy u Grobu Antenora, Meander 1995, 75-89; cz. 2: Polacy w Weronie, Meander 1995, 379-389
  • Rzymska willa w Helwecji, Mówią wieki 6, 30-34

Redakcja naukowa:

  • Houses and their decoration in the social context, Światowit LXVIII, 2020
  • Materiały z warsztatów archeologicznych „Śladami świata starożytnego“ [Studia i Materiały Archeologiczne, Suppl. I], Warszawa 2011.

Ostatnia aktualizacja 04/02/2021

Accessibility by WAH